[Let op] Een Cold Water Tail is een pijnlijke aandoening…

Artikel geschreven voor Berner Sennen vereniging, augustus 2021 Nr. 3.

Een cold water tail (afgekort: CWT) is een pijnlijke aandoening van de staartspieren.

In het Nederlands wordt de aandoening ‘koud water staart’ of ‘dode staart’ genoemd.
Bij een cold water tail raken de coccygeale spieren beschadigd, waardoor pijn ontstaat in de staart en de staart met een boog afhangt van het lichaam.
De staart is een verlenging van de wervelkolom, die via het heiligbeen overgaat in de staartwervels.

Bij cold water tail zien we dat de staart van de hond slap is en verticaal afhangt vanaf circa een derde van de staartbasis. De staart van de hond hangt er maar zielig bij, al kan de hond soms het bovenste deel van de staart nog wel wat bewegen. Kwispelen lukt niet, al wil de hond het nog zo graag. Daar waar de staart begint, de staartbasis, daar is het vaak pijnlijk voor de hond.

Hoe ontstaat een CWT?
Deze aandoening aan de staart kan elke hond oplopen, maar wordt vaker gezien bij honden die vallen onder het type jachthond of bij ander type werkhonden. Vaak komt een cold water tail voor bij honden die hebben gezwommen of op een andere manier overmatige inspanning van de staartspieren hebben gehad. Feitelijk heeft de hond door intensief gebruik te maken van zijn staart een spierbeschadiging opgelopen in dit gedeelte van zijn lichaam. Met name de staartaanzet is dan heel pijnlijk en de hond voelt zich niet prettig. Hierdoor loopt de staart vanaf de staartbasis meestal nog wel horizontaal, maar hangt de staart er vanaf ongeveer een derde van de staartbasis losjes bij.

Wat kan een cold water tail veroorzaken?
Een exacte oorzaak is niet bekend en de meningen over eventuele oorzaken zijn verdeeld. Wel wordt gedacht aan de onderstaande oorzaken die een rol kunnen spelen bij het krijgen van deze spierprobleem.

• Zwemmen
  Een CWT wordt dan vooral in het begin van het jacht- of sportseizoen in combinatie met veel zwemmen en het koude water gezien. Voornamelijk als de hond nog niet aan de temperatuur van het koude water gewend is. Het gevolg hiervan is dat de bloedtoevoer naar de staart sterk kan verminderen, waardoor de staartspieren minder zuurstof krijgen. Door gebrek aan zuurstof wordt schade opgelopen in dit gebied.
  
  
• Overbelasting
  Vooral bij honden die (nog) niet in optimale conditie zijn en waar overmatige en intensieve inspanning van wordt verlangd. Met andere woorden: zorg voor een goede opbouw in de trainingen voordat het sportseizoen en/of jachtseizoen start. Een hond in optimale conditie zal tijdens intensieve arbeid minder snel tegen dit probleem aanlopen. Ook honden die veel en intensief kwispelen met hun staart kunnen overigens een cold water tail te krijgen.
  
  
• Overige mogelijke oorzaak
  Een andere mogelijke oorzaak van dit spierprobleem wordt gezien bij honden die in een (te) krappe (reis)bench hebben gezeten. Dit in combinatie met onder andere langdurig vervoer en onvoldoende bewegingsruimte voor de hond.

Wat zijn de verschijnselen van een CWT?
Wanneer een hond dit spierprobleem bij zijn staart oploopt, kan de eigenaar dit onder andere zien aan het uiterlijk van de hond en de gedragingen die de hond vertoont.

Uiterlijk
Een cold water tail is vanaf een afstand te herkennen aan de vreemde staarthouding van de hond. Wanneer een hond hieraan lijdt loopt de staartaanzet vaak horizontaal terwijl de rest van de staart slap naar beneden hangt. Soms hangt de staart direct van de staartaanzet naar beneden.

Gedrag
De hond laat goed merken dat hij zich niet prettig voelt in zijn lijf. Doordat het een spierbeschadiging betreft is met name de staartaanzet zeer pijnlijk. Honden kunnen piepen van de pijn en ze kwispelen niet of nauwelijks meer. Ook willen ze vaak geen commando’s opvolgen, zoals de ‘zit’ en ‘af’.

Wat is de behandeling van een CWT?

Meestal is een uitgebreide behandeling van een cold water tail niet nodig, deze geneest in de regel vanzelf met rust. Na een paar dagen zijn de meeste symptomen verdwenen en na ongeveer twee weken is de staart weer als vanouds. Echter: sommige honden kunnen er een blijvende andere staarthouding aan overhouden. Honden die deze aandoening eenmaal gehad hebben, kunnen deze vaker krijgen.

Om de hond te ondersteunen kan aan het onderstaande worden gedacht, namelijk:

Pijnstilling
Doordat dit een zeer pijnlijke aandoening betreft kan de hond echt veel last hebben. Een ritje naar de dierenarts voor een lichamelijk onderzoek en voor een goede pijnstilling is geen overbodige luxe. Pijnstillers uit de NSAID-groep werken bovendien vaak ontstekingsremmend.

Rust
Doordat de staart overbelast is geweest met als gevolg een spierbeschadiging, wordt vaak rust geadviseerd. Normale bewegingen zullen geen gevolgen hebben voor het herstel. Wel is het belangrijk dat de staart zich in alle rust kan herstellen. In deze periode van herstel wordt geadviseerd om elke vorm van opwinding te voorkomen.

Voedingssupplementen
Voor honden zijn voedingssupplementen op de markt die ondersteuning bieden en bijdragen aan het herstel van spieren. Denk bijvoorbeeld aan vitamine E. Vitamine E speelt een rol bij onder andere het opbouwen, herstellen en in standhouden van spieren. Ook voorziet deze vitamine de spieren van zuurstof en houdt deze zo manier gezond en soepel. Laat je bij het kiezen van een voedingssupplement goed adviseren. Diverse vitamines, kruiden en andere supplementen kunnen bijdragen aan herstel of hebben een ontstekingsremmende of pijnstillende werking.

Kompres
Mogelijk kunnen warme kompressen op de staartbasis verlichting geven. Een warm kompres bevordert de bloedsomloop en draagt hierdoor bij aan herstel van de spieren.

Massage
Een zachte [sederende] massage bij de staartaanzet zorgt voor een sneller herstel en werkt gelijktijdig pijnverlichtend. Soms kan alleen warmte geven met de handen al voor verlichting zorgen. Wanneer massage wordt ingezet bij een cold water tail is het belangrijk de aangedane delen te vermijden. Masseer niet de staart en de staartaanzet, maar de heupen en het heiligbeen. Binnenkort is op Facebook en Instagram de massage voor een cold water tail te vinden.

Hoe een cold water tail te voorkomen?
Een cold water tail is een zeldzame aandoening. Toch is het verstandig om ervoor te zorgen dat de hond een goede conditie heeft na een zorgvuldige opbouw. Droog de hond na het zwemmen goed af en doe eventueel een hondenjas aan bij honden met een slecht drogende vacht.

Probeer overbelasting te voorkomen en zorg voor voldoende rust.
Zorg voor een bench met genoeg bewegingsruimte en stop bij lange reistijden regelmatig om de benen te strekken.